زندگی شهرنشینی و استفاده روزافزون از تکنولوژی جدید اگرچه به ظاهر، کیفیت زندگی را بهبود بخشیده ولی از نقطه نظر سلامت، کم تحرکی حاصل از زندگی مدرن با عواقب بسیاری همراه است. امروزه افراد ساعات زیادی از روز را در مشاغلی نظیر اپراتوری رایانه، کارهای دفتری در مسلک مدیر یا کارمند به حالت نشسته می گذرانند. در ساعات غیرکاری نیز وضعیت بهتر نیست و ساعات خارج از کار موظفی را نیز در اتومبیل و سایر وسایل نقلیه، روبه روی تلویزیون و رایانه به حالت نشسته سپری می کنند...

متاسفانه به نظر می رسد که اکثر بزرگسالان به طور متوسط بیش از ۹۰ درصد ساعات بیداری خود را در حالت نشسته طی می کنند. در مقاله سال ۲۰۰۹ میلادی مجله سلامت بانوان ذکر شد که یک آمریکایی به طور متوسط ۵۶ ساعت (یعنی بیش از دو روز کامل) در هفته را به حالت نشسته می گذراند. شاید بهتر باشد که تبعات نشستن طولانی مدت را در سه حوزه بررسی کنیم.

الف) افزایش خطر بیماری های مزمن

بسیاری از بیماری های مزمن که عوامل اصلی مرگ و میر در عصر حاضر هستند، ارتباط نزدیکی با سطح فعالیت بدنی دارند. زندگی کم تحرک و نشستن طولانی مدت از عوامل خطرساز ابتلا به این بیماری ها هستند. بیماری های عروق کرونر قلب، چاقی، دیابت نوع ۲، پوکی استخوان و برخی از انواع سرطان ها از مهم ترین بیماری های این گروه به شمار می روند. در دهه ۱۹۵۰ میلادی نخستین یافته های پژوهشی حکایت از عواقب خطرناک نشستن طولانی مدت داشتند و نشان دادند که افراد در مشاغل فعال در قیاس با مشاغل کم تحرک خطر کمتری برای ابتلا به بیماری های عروق کرونر دارند. یک پژوهش جدید از انجمن تناسب اندام کانادا مشخص کرده که ارتباط تنگاتنگی بین میزان نشستن و مرگ ناشی از کلیه بیماری های قلبی وجود دارد. نشستن طولانی مدت در افزایش ابتلا به چاقی و دیابت نیز موثر است، به طوری که نشان داده شده که هر ۲ ساعت افزایش ساعات نشستن در روز با ۵ تا ۲۳ درصد افزایش خطر چاقی و ۷ تا ۱۴ درصد افزایش خطر دیابت نوع۲ همراه است. افزایش خطر سرطان های پستان، روده بزرگ و تخمدان نیز از عواقب کم تحرکی طولانی مدت به حساب می آیند.

ب) عدم تناسب اندام

نشستن طولانی مدت در نحوه استقرار بدن و سلامت ستون فقرات نیز موثر است. بدیهی است که نشستن مفرط می تواند به تدریج تغییرات نامناسبی را در وضعیت قامت و تناسب افراد ایجاد کند. این تغییرات عمدتا به دو دلیل ایجاد می شوند. نخست اینکه در حالت نشسته، بسیاری از عضلات بزرگ بدن در حالت غیرفعال هستند و استفاده نکردن از این عضلات در درازمدت به ضعف و تحلیل آنها منجر می شود. از سوی دیگر، نشستن طولانی مدت پشت میز یا روبه روی رایانه به خصوص اگر در وضعیت استاندارد و با رعایت اصول ارگونومی همراه نباشد، تغییراتی از قبیل گردی شانه ها، قوز، وضعیت رو به جلوی سر و تغییر انحنای ستون فقرات را ایجاد خواهد کرد. ضعف عضلانی منتشر در عضلات بزرگ بدن و قرارگیری طولانی مدت در وضعیت نامناسب از یک سو و چاقی و افزایش وزن ناشی از کم تحرکی از سوی دیگر دست به دست هم داده و به اصطلاح هیکل و تناسب بدنی افراد را برهم می زنند. بسیاری از خانم ها اعتقاد دارند که نشستن طولانی مدت باعث پهن شدن لگن و باسن شان می شود. البته نشستن، اثر مستقیمی روی استخوان لگن و سایر استخوان های بدن ندارد ولی به دلایلی که اشاره شد، ضعف عضلات به ویژه عضلات سرینی و شکم، افزایش وزن و تغییر انحنای ستون فقرات کمری و گاهی انحراف استخوان لگن می توانند این تغییر شکل پهن شدگی را توجیه کنند.

ج) دردهای عضلانی اسکلتی

نشستن طولانی مدت از عوامل زمینه ساز ایجاد دردهای عضلانی اسکلتی است. یک مقاله جدید نشان داده است که خطر کمردرد و درد گردن در افرادی که قسمت عمده روز را در حالت نشسته سپری می کنند، به مراتب بیشتر است. یک پژوهش دیگر حاکی از آن است که شیوع کمر درد مزمن در خانم ها از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، ۳ برابر افزایش یافته است. جالب است بدانید ضعف عضلات نگاه دارنده ستون فقرات و قرارگیری طولانی در وضعیت های غلط نظیر چرخش ستون فقرات، خم شدن روی کاغذ یا خیره شدن ممتد به صفحه مانیتور همگی می توانند باعث پیدایش این دردها شوند.

● اما راه حل

برای مقابله با همه مشکلاتی که ذکر شدند، تنها یک راه حل موثر وجود دارد و آن هم افزایش فعالیت جسمانی و کاهش ساعات کم تحرکی و بی تحرکی است. توصیه می شود که تمامی افراد حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط تا زیاد را در برنامه زندگی روزمره خود لحاظ کنند. در این برنامه باید حرکات کششی و انعطاف پذیری، ورزش های هوازی (از قبیل دویدن، پیاده روی سریع، دوچرخه سواری و شنا) و ورزش های تقویت کننده عضلات بزرگ بدن گنجانده شوند. از سوی دیگر، باید ساعات نشستن به تدریج کاهش یابند و در صورت ضرورت کاری به نشستن طولانی مدت، وقفه های ۵ دقیقه ای برای بلند شدن و قدم زدن (مثلا از طریق مکالمه تلفنی در حالت راه رفتن، پیگیری برخی نامه ها به صورت حضوری، پیاده روی در ساعات ناهار و...) در نظر گرفته شود.

مسابقه وبلاگ برتر ماه

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

برچسب‌ها: